Hiện nay, Nhà nước có hai công cụ thuế là thuế trực thu và thuế gián thu. Nếu hoạt động thu thuế gián thu diễn ra khá đơn giản và nghiêm túc thì hoạt động thu thuế trực thu lại gặp phải các vấn đề khi thường xuyên xuất hiện tình trạng trốn thuế dẫn đến thất thu ngân sách Nhà nước. Vậy thuế trực thu là gì mà nhiều đối tượng chịu thuế lại muốn trốn tránh như vậy? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

Thuế trực thu là gì?

Thuế trực thu là thuật ngữ được sử dụng khá rộng rãi trong công tác giảng dạy và nghiên cứu thuế. Tuy nhiên, hiện nay chưa có một văn bản chính thức nào định nghĩa rõ ràng về thuật ngữ này.

Thuế trực thu là gì?

Chúng ta có thể hiểu một cách đơn giản, đây là loại thuế được tính dựa trên trên cơ sở là khoản thu nhập mà cá nhân hoặc tổ chức kinh tế nhận được. Khác với thuế gián thu, đối với thuế trực thu thì người chịu thuế và người nộp thuế là cùng một người.

Đặc điểm của thuế trực thu

Thuế trực thu mang nhiều điểm đặc trưng như sau:

• Đánh vào thu nhập và tài sản của người nộp thuế
• Đảm bảo được tính công bằng và có tác dụng điều tiết thặng dư thu nhập của người nộp thuế
• Thường gây ra những phản ứng về thuế do không có sự chuyển dịch về thuế.
• Mang tính chất lũy tiến
• Người chịu thuế đồng thời là người nộp thuế

Ý nghĩa của thuế trực thu

Thuế trực thu không chỉ là một trong những nguồn thu chủ yếu của ngân sách Nhà nước mà còn được xem là công cụ cân bằng và điều tiết thu nhập của xã hội. Nói cách khác thì cá nhân nào có thu nhập càng cao đồng nghĩa với việc có nghĩa vụ thuế càng lớn. Đóng thuế thu nhập như vậy sẽ làm xuất hiện khoảng cách giàu nghèo giữa các tầng lớp trong xã hội.

Ý nghĩa của thuế trực thu

Các loại thuế trực thu

Hiện nay, Việt Nam đang áp dụng hình thức thu trực tiếp đối với thuế thu nhập cá nhân (TNCN) và thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN).

Thuế thu nhập cá nhân

Thuế thu nhập cá nhân là số thuế được tính trên phần thu nhập tính thuế của người lao động. Thu nhập ở đây bao gồm tiền lương, tiền công hoặc các nguồn thu khác theo quy định của pháp luật. Cụ thể, thu nhập phải chịu thuế bao gồm:

• Thu nhập từ hoạt động kinh doanh, cho các tổ chức kinh tế thuê tài sản.
• Thu nhập có được từ tiền công, tiền lương hay các nguồn thu nhập khác gần giống với 2 khoản trên.
• Thu nhập từ việc đầu tư.
• Thu nhập từ chuyển nhượng tài sản như bất động sản, thương hiệu, bản quyền,
• Thu nhập từ việc trúng giải thưởng.
• Thu nhập từ tài sản nhận thừa kế hoặc nhận quà tặng từ người khác.

Các loại thuế trực thu

Thuế thu nhập doanh nghiệp

Thuế thu nhập doanh nghiệp được tính dựa trên phần thu nhập tính thuế của doanh nghiệp trong kỳ. Để có thể xác định được mức thuế thu nhập doanh nghiệp cần nộp thì mỗi doanh nghiệp cần xác định được mức thu nhập chịu thuế của mình và nhân với thuế suất. Hiện nay, mức thuế suất thuế TNDN đang là 20%.

>>> Xem thêm: Thuế GTGT là gì? Vai trò của thuế GTGT

Một số thắc mắc về thuế trực thu

Đối tượng chịu thuế là ai?

Đối với thuế trực thu thì người chịu thuế chính là người nộp thuế. Họ có thể là cá nhân hoặc tổ chức có thu nhập thuộc diện bắt buộc tính thuế theo quy định Nhà nước.

Thuế môn bài có phải là thuế trực thu hay không?

Thuế môn bài còn có tên gọi khác là lệ phí môn bài. Đây là thuế trực thu mà cá nhân hoặc doanh nghiệp phải đóng hằng năm tính trên vốn đầu tư.

Một số thắc mắc về thuế trực thu

Vừa rồi là những thông tin quan trọng về thuế trực thu. Đây không chỉ là nguồn thu quan trọng mà còn là một công cụ điều tiết kinh tế hữu ích của nhà nước, góp phần đảm bảo sự công bằng trong xã hội hiện nay. Qua bài viết trên, chúng tôi hy vọng rằng các bạn có thể hiểu sâu hơn về vai trò của loại thuế này đối với sự phát triển của nền kinh tế.