Báo cáo tài chính là một văn bản không thể thiếu tại các doanh nghiệp có nhiệm vụ thống kê hoạt động sản xuất kinh doanh và ngân sách doanh nghiệp. Dựa vào báo cáo này, chúng ta có thể biết được công ty hoạt động như thế nào, có tốt hay không. Bài viết dưới đây sẽ giúp các bạn tìm hiểu sâu hơn về vai trò của báo cáo tài chính và các thông tin liên quan.

Báo cáo tài chính là gì?

Báo cáo tài chính (BCTC) là văn bản trình bày các thông tin kinh tế dưới dạng bảng biểu nhằm cung cấp thông tin về tình hình kinh doanh, tài chính, dòng tiền của một doanh nghiệp. BCTC được xem là phương tiện trình bày thực trạng tài chính, khả năng sinh lời của mình cho ban quản trị, nhà đầu tư, cơ quan chức năng,…

BCTC cung cấp thông tin về hoạt động doanh nghiệp

Theo quy định hiện hành, tất cả doanh nghiệp thuộc mọi ngành nghề, thành phần kinh tế đều phải nộp BCTC hằng năm. Bên cạnh đó, những công ty có đơn vị kinh tế trực thuộc ngoài BCTC hằng năm còn phải lập BCTC cuối mỗi kỳ kế toán. Doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp niêm yết trên sàn chứng khoán sẽ phải nộp thêm BCTC giữa niên độ bên cạnh BCTC hằng năm như doanh nghiệp khác.

Hiện nay, có 4 loại BCTC phổ biến nhất chính là báo cáo kết quả kinh doanh, báo cáo lưu chuyển tiền tệ, bảng cân đối kế toán và báo cáo thay đổi vốn chủ sở hữu.

Vai trò của báo cáo tài chính

Báo cáo tài chính có vai trò quan trọng trong quản lý doanh nghiệp. Nó phản ánh toàn diện tình hình tài sản, nợ, kết quả kinh doanh và tình hình tài chính của doanh nghiệp trong kỳ kế toán.

BCTC còn đóng vai trò như một phương tiện cung cấp thông tin tài chính. Nhờ có BCTC mà các nhà đầu tư hay ban quan trị có thể dễ dàng phân tích, nghiên cứu tiềm năm của công ty. Nhà đầu tư xem BCTC như công cụ làm căn cứ ra quyết định đầu tư. Còn ban quản trị sẽ dựa vào BCTC để đánh giá tình hình kinh doanh, tình hình sử dụng vốn hay khả năng huy động vốn vào sản xuất kinh doanh. Từ đó định hướng cho doanh nghiệp, mở rộng quy mô.

Ban quan trị dựa vào BCTC để định hướng doanh nghiệp

Đối với các cơ quan quản lý, cơ quan chức năng có thẩm quyền như cục thuế, kiểm toán thì BCTC sẽ là nguồn tài liệu vô cùng quan trọng. Đây là phương tiện để kiểm tra, rà soát hoạt động doanh nghiệp. Bên cạnh đó, nó còn được dùng để làm cơ sở tư vấn và hướng dẫn doanh nghiệp thực hiện các chính sách và chế độ kinh tế tài chính. Với cổ đông hay nhân viên trong công ty, họ sẽ sử dụng BCTC để xem xét tình hình trả cổ tức, trả lương cùng các vấn đề khác liên quan đến quyền lợi của họ.

>>> Xem thêm: Cách tính thuế thu nhập cá nhân 

Những nội dung có trong báo cáo tài chính

Trên bảng cân đối kế toán

Bảng cân đối kế toán cung cấp thông tin về tình hình tài sản và nguồn vốn:

• Tài sản là tất cả những gì mà doanh nghiệp nắm giữ như tài sản cố định hữu hình (máy móc, thiết bị, nhà xưởng, hàng hóa,…), tài sản cố định vô hình (quyền kinh doanh, quyền sở hữu trí tuệ,…), tài sản vãng lai (cổ phiếu, khoản đầu tư,…)
• Nguồn vốn bao gồm nợ phải trả và vốn chủ sở hữu.

Trên báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh

Báo cáo kết quả hoạt động phản ánh doanh thu, chi phí, tình hình lãi lỗ và phân chia kết quả kinh doanh.

Trên báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Bảng lưu chuyển tiền tệ cung cấp thông tin về dòng tiền ra, dòng tiền vào của doanh nghiệp. Các thông tin này sẽ phải được giải trình cụ thể và rõ ràng trong Thuyết minh BCTC.

Bảng lưu chuyển tiền tệ cung cấp thông tin về dòng tiền

Thời hạn nộp báo cáo tài chính

Một doanh nghiệp sau khi lập báo cáo tài chính phải nộp ngay trong vòng 90 ngày tính từ ngày kết thúc năm tài chính hoặc năm dương lịch. Đa phần các công ty tại Việt Nam sẽ lấy năm tài chính trùng với năm dương lịch với ngày bắt đầu là 1/1 và kết thúc vào ngày 31/12.

Đối với các doanh nghiệp đang làm thủ tục chia tách, sáp nhập hay hợp nhất thì phải nộp hồ sơ quyết toán thuế trong vòng 45 ngày kể từ khi ban hành quyết định chia tách, sáp nhập hoặc hợp nhất.

Phải nộp BCTC trong vòng 90 ngày

Mức vi phạm khi nộp chậm hoặc lập sai BCTC

Vi phạm về tài khoản kế toán

Nếu doanh nghiệp vi phạm về tài khoản kế toán trong quá trình lập BCTC thì sẽ bị phạt tiền từ 5 đến 10 triệu đồng với các hành vi cụ thể như sau:

• Hạch toán sai nội dung.
• Cố tình sử đổi nội dung, thay đổi phương pháp hạch toán hoặc tự ý mở thêm tài khoản khi chưa được chấp nhận.
• Thực hiện sai lệch với hệ thống tài khoản kế toán đã ban hành. Trường hợp nếu tập thể vi phạm sẽ bị phạt tiền gấp đôi (từ 10 đến 20 triệu đồng).

Vi phạm về lập và trình bày BCTC

Nếu xảy ra vi phạm về lập và trình bày BCTC thì sẽ bị phạt tiền từ 5 đến 10 triệu đồng, tập thể vi phạm sẽ bị phạt gấp đôi. Các hành vi vi phạm cụ thể là:

• Lập thiếu thông tin hoặc sai quy định.
• BCTC thiếu chữ ký
• Một số thắc mắc về báo cáo tài chính
• Nộp chậm BCTC từ 1 đến 3 tháng
• Công khai BCTC không đủ nội dung hoặc công khai chậm từ 1 đến 3 tháng

Lập thiếu thông tin trong BCTC sẽ bị phạt tiền

Phạt tiền từ 10 đến 20 triệu nếu có các hành vi như:

• Lập thiếu thông tin trong BCTC
• Áp dụng mẫu BCTC khác so với quy định và chế độ kế toán
• Áp dụng sai hệ thống tài khoản
• Thực hiện sai mẫu hệ thống tài khoản được chấp thuận

Phạt tiền từ 20 đến 30 triệu đồng nếu có các hành vi:

• Lập BCTC không đúng quy định
• Lập BCTC sa số liệu trên sổ kế toán hoặc chứng từ kế toán
• Lập và trình bày BCTC sai chế độ và chuẩn mực kế toán
• Nộp BCTC chậm trên 3 tháng
• Công khai BCTC chậm 3 tháng

Phạt tiền từ 30 đến 40 triệu đồng nếu có các hành vi:

• Giả mạo, khai gian số liệu (dưới mức truy cứu hình sự)
• Thỏa thuận hoặc ép buộc người khác làm giả BCTC, khai gian số liệu (dưới mức truy cứu hình sự)
• Cố ý hoặc thông đồng với người khác để cung cấp thông tin, số liệu sai thực tế (dưới mức truy cứu hình sự)

Vừa rồi là những thông tin quan trọng về báo cáo tài chính và thời gian nộp báo cáo tài chính. Hy vọng bài viết vừa rồi của chúng tôi có thể giúp bạn cập nhật những kiến thức mới nhất về loại báo cáo này.